پرسش :

عده‌‏‌‌ای جهت احیای زمین مواتی اقدام به انشعاب از رودخانه‌‏‌‌ای نموده و پس از وصول آب بر روی زمین و اشجار، برخی از آنها مقداری از سهمیه خود را از آب آن جدول و آن زمین (مثلاً یک پنجم آن را) می‌‏فروشند و پس از مدتی ـ به علت طغیان سیلاب ـ جدول اصلی ویران و مخروبه می‌‏شود و لذا مالکین اصلی بدون استمداد از افراد مشتری، اقدام به احداث جدولی در ارتفاعی بالاتر از جدول قبلی، دور از خطر سیلاب می‏نمایند و به افراد خریدار نیز به اندازه آبیاری درختان خودشان از این جدول جدید بدون دریافت اجرت می‌‏دهند و بعد از گذشت مدتی برای این‌که بتوانند زمین‌های موات دیگری که قبلاً قصد احیای آنها را نداشته‌‏‌اند آباد کنند، مالکین اصلی جدول بدون دخالت مشتریان، اقدام به امتداد و کشیدن همان جدول به سمت زمین‌های موات نموده و آب جدول را به آن زمین‌ها می‏رسانند، آیا در چنین صورتی مشتریان به همان اندازه‌‏‌‌ای که از جدول قدیم مالک بوده‌‏‌اند، از جدول جدید هم مالک می‌‏شوند یا خیر؟ و بر فرض مالکیت، آیا مشتریان می‌‏توانند به صرف سهیم بودن در آن جدول نسبت به زمین‌های مواتی که مالکین اصلی آب جدول را بدون کمک مشتریان به آن زمین‌ها رسانده‌‏‌اند ادعای مالکیت بنمایند یا خیر؟ و در جمیع صور، آیا مالکین می‌‏توانند به میزان آبی که مورد استفاده مشتریان از جدول جدید است در قبال زحمات و خسارات خود از آنها مزد و اجرت دریافت نمایند یا خیر؟

پاسخ :
کسی که دخالت در احداث جدول جدید نداشته در آن حقی ندارد مگر با اجازه صاحبان جدول.

منبع: ره توشه قضایی (استفتائات قضایی از محضر امام خمینی رحمه ‌الله)، نشر قضا، 1390.